Pielęgnacja maluszka po porodzie – WAŻNE RADY POŁOŻNEJ!

Pielęgnacja skóry noworodka jest bardzo ważnym tematem, ponieważ wymaga więcej uwagi. Naskórek dziecka jest jeszcze niedojrzały i wymaga stosownej troski. Nawet doświadczeni rodzice miewają wątpliwości, jak dbać o skórę noworodka. Musimy pamiętać, że skóra dziecka jest bardzo delikatna, dlatego też obchodzimy się z nią delikatnie.

DELIKATNA BUZIA

Tuż po urodzeniu buzia noworodka jest pomarszczona, może być również zaczerwieniona. Aby była czysta, wystarczy ją myć raz dziennie, np. przed kąpielą. Myjemy ją wacikiem zmoczonym w przegotowanej wodzie. Należy bardzo delikatnie przemyć czoło, nos, policzki i brodę malca, a potem osuszyć  je, przykładając do skóry miękki ręcznik.

Uwaga, jeśli dziecko uleje pokarm, nie należy czekać do wieczornej toalety, tylko przemyć buzię natychmiast, ponieważ skwaśniałe mleko może podrażnić skórę.

WRAŻLIWE OCZY

Jak dbać o oczy dziecka? Przez pierwszy tydzień oczy noworodka są zwykle zapuchnięte. Oczka również należy myć raz dziennie, wacikiem zwilżonym w przegotowanej, ciepłej wodzie lub sterylnym roztworem soli fizjologicznej. Oczy myjemy w kierunku od zewnętrznego kącika do noska. Na każde oczko musimy wziąć świeży wacik. W pierwszych dniach po urodzeniu powieki malca może sklejać lepka, żółtawa wydzielina – w takim wypadku trzeba przemywać oczy częściej. Wydzielina świadczy o tym, że kanaliki łzowe są niedrożne. Jeśli nie udrożnią się w ciągu następnego tygodnia, dwóch, najpewniej konieczna będzie konsultacja z okulistą, który wykona zabieg przetkania kanalików (jest bezbolesny, trwa kilka minut).

CZYSTE USZY

Uszy wystarczy przetrzeć – raz na dwa, trzy dni – mokrym wacikiem. Myjemy małżowinę oraz widoczne wejście do przewodu słuchowego. Zapomnij o patyczkach – używając ich, łatwo możemy wepchnąć woskowinę głęboko do przewodów słuchowych lub uszkodzić maluchowi błonę bębenkową. Myjąc uszy, pamiętajmy, by oczyścić również miejsca za uszami, gdzie często ścieka pokarm.

RĄCZKI, STÓPKI i TRUDNE PAZNOKCIE

Na początku rączki i stópki wyglądają nieatrakcyjnie  – skóra jest pomarszczona, może się także łuszczyć. Po kilku dniach stanie się gładka i różowa. Nasz maluszek jeszcze się nie brudzi, można więc myć mu ręce raz na dzień w kąpieli, bądź przecierać wilgotnym wacikiem skórę (pamiętaj, by dokładnie umyć i osuszyć przestrzenie między palcami). Przez pierwsze tygodnie życia warto zakładać dziecku na rączki skarpetki albo tzw. łapki-niedrapki (cienkie rękawiczki, które chronią buzię przed podrapaniem przez ostre paznokietki malca). Najtrudniejszą sprawą w pielęgnacji rączek i stópek noworodka jest niewątpliwie obcinanie paznokci – miniaturowych i bardzo miękkich. Najlepiej to zrobić, kiedy malec śpi. Paznokietki możesz obciąć specjalnym małym obcinaczem albo zaokrąglonymi na końcu nożyczkami dla niemowląt. Paznokcie u rąk trzeba obcinać dwa, czasem trzy razy w tygodniu, u nóg – raz na dwa tygodnie.

PĘPOWINA

Kikut odciętej w szpitalu pępowiny początkowo jest miękki i jasny, potem czernieje i robi się coraz bardziej sztywny. Powinien zagoić się w ciągu dwóch tygodni po porodzie. Przez ten czas trzeba o niego starannie dbać. Do czasu wygojenia się rany nie przyciskajmy go pieluszką, by docierało do niego powietrze, często wietrzymy to miejsce. Zaleca się stosowanie preparatów, w skład których wchodzi oktenidyna bądź chlorheksydyna. Środki odkażające należy stosować raz dziennie, aplikując je bardzo dokładnie – na powierzchnię całego kikuta, a szczególnie u jego nasady. Możesz stosować specjalne pieluszki dla noworodków, z wyciętą dziurką na pępek (bądź wycinać otwór w pieluszkach, których używasz). Podczas kąpieli staraj się nie zamoczyć kikuta (jeśli się nie uda, osusz go delikatnie sterylnym gazikiem). Jeśli skóra wokół pępka zrobi się czerwona, zacznie się z niego sączyć krew lub ropa albo kikut zacznie dziwnie pachnieć, jak najszybciej skontaktuj się z pediatrą. Takie objawy świadczą bowiem o tym, że mogło dojść do zakażenia. W związku z powyższym bardzo ważne jest by pamiętać o kilku praktycznych wskazówkach, takich jak:

• Przed i po kontakcie z pępkiem dziecka myjemy ręce.

• Dbamy o utrzymanie w suchości i czystości kikuta pępowinowego.

• Do pielęgnacji kikuta używamy bawełnianego wacika, zwilżonego wodą z mydłem.

• Pamiętamy, aby nie używać preparatów na bazie alkoholu etylowego ani nawilżanych chusteczek.

Aby zapobiec namoczeniu pępowiny podczas kąpieli, używamy mniejszej ilości wody(np. do połowy bioderek). W przypadku, gdy mimo wszystko do tego dojdzie, osuszamy dokładnie kikut.

• Wietrzymy kikut pępowiny zawsze, kiedy jest taka możliwość,

w razie potrzeby przykrywamy go luźnym ubraniem.

• Nie zakrywamy kikuta pieluszką.

PUPA

To – obok pępka – najbardziej newralgiczna i wymagająca opieki część ciała noworodka. Przez pierwsze kilka dni po porodzie na narządy płciowe działają hormony mamy, które przez łożysko dostały się do organizmu dziecka. Wskutek tego dziewczynka może mieć obrzęknięty, mocno czerwony srom, z dużą ilością białego, czasem podbarwionego krwią śluzu. U chłopców obserwuje się zaś obrzęk i przekrwienie jąder. Objawy te mijają samoistnie i nie wymagają konsultacji lekarskiej. Konieczna jest jednak troskliwa pielęgnacja. Poza tym skóra w tych okolicach łatwo się odparza. Z tych powodów pupę trzeba myć przynajmniej raz dziennie, a także starannie oczyszczać podczas każdej zmiany pieluszki. Do mycia wystarczy czysta, ciepła woda, do oczyszczania możesz użyć wilgotnych chusteczek.

UWAGA! Warto wiedzieć, że inaczej oczyszcza się i myje pupę dziewczynki, inaczej zaś chłopca. Myjąc dziewczynkę, najpierw delikatnie rozchylamy wargi sromowe i myjemy białawą wydzielinę, potem – równie delikatnie – przemywamy skórę ruchem od sromu w kierunku odbytu. Kierunek mycia ma znaczenie, gdyż bakterie kałowe, przeniesione do pochwy, mogłyby wywołać stan zapalny w narządach rodnych. U chłopca delikatnie oczyszczamy skórę, zwłaszcza w zakamarkach pod penisem i wokół worka mosznowego, delikatnie odsłaniamy i oczyszczamy ujście cewki moczowej. Nie ściągajmy napletka, gdyż u niemowlęcia przywiera on do żołędzi i próby odciągnięcia go mogą być dla dziecka bolesne.

Gdy pupa jest już czysta, osuszamy ją, a potem sprawdzamy, czy nie jest zaczerwieniona. Na koniec smaruj skórę kremem przeciw odparzeniom (omijając błonę śluzową, którą kosmetyk mógłby podrażnić) i nałóż pieluszkę.

MYCIE WŁOSÓW

Włoski możemy myć płynem do ciała albo szamponem dla niemowląt – takim, który nadaje się dla dzieci od pierwszego dnia życia (wystarczy porcja wielkości orzecha laskowego). Włoski najwygodniej jest myć podczas kąpieli albo tuż przed nią. Preparat delikatnie rozmasowujemy na główce malucha, a potem dokładnie płuczemy. Susząc włoski, nie trzyjmy ich ręcznikiem, tylko lekko odciskamy nadmiar wody. Pod żadnym pozorem nie używamy suszarki. Jeśli w mieszkaniu jest chłodno, nakładamy malcowi cienką bawełnianą czapeczkę. Codziennie natomiast trzeba je czesać, by nie splątały się w kołtun. Dla noworodków polecane są specjalne, miękkie szczoteczki z naturalnego włosia.

UWIEŃCZENIE DZIEŁA

Po zakończeniu kąpieli ciało noworodka należy dokładnie osuszyć, na wysuszoną skórę zaaplikować emolienty lub inne delikatne preparaty nawilżające, a następnie ubrać dziecko w bawełniane ubranka. Nie stosujemy oliwki, ponieważ zatyka pory i może spowodować problemy skórne (wysypki, stany zapalne). Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego płynne środki myjące do kąpieli można wprowadzić dopiero po odpadnięciu kikuta pępowiny – jest to najbardziej podatna na zakażenia część ciała noworodka.

Materiał powstał przy współpracy z:

Przychodnią eDoktor24.pl

Naszym Ekspertem jest położna: Beata Klimek - Żurawska